سالها پیش، همان زمانی که صفهای طولانی سینماها همچون سهجل برای افراد به حساب میآمد؛ آوازه بازیگران به واسطه صداهایی که به جای آنها حرف میزدند در کوچه و خیابان بین مردم پیچیده بود. صداهایی بکر و ناب که در حرفزدن کمترین نقصایص را داشتند؛ نسل هنرمندی که با آواهای ماندگار خود دوبله ایران را به مقام اولی جهان رساندند و سالها این جایگاه را حفظ کردند؛ و حالا دو سالی است که شبکه سه سیما برنامه «جادوی صدا» را به تهیهکنندگی حسین حسینخانی تولید و پخش میکند؛ برنامهای که در قالب یک مسابقه با حضور شرکتکنندگان، اساتید دوبله به عنوان داور و تماشاچیان برگزار میشود. دوبله و ورود به این عرصه جزو علاقهمندیهای تعداد زیادی از هنردوستان است. استقبال علاقهمندان به دوبله برای شرکت در«جادوی صدا» در این دو سال قابل توجه بوده است. به همین منظور و با نزدیک شدن به روزهای پایانی ضبط برنامه، حسینخانی در مورد ویژگیهای این برنامه و مراحل نهاییاش با «صبا» گفتوگو کرده است که خواندن آن خالی از لطف نیست.
فصل دوم «جادوی صدا» نسبت به سری اول با تغییراتی همراه شد که به هرچه جذابتر شدن برنامه کمک کرد، این تغییرات در راستای نزدیک شدن به برنامههای استعدادیابی که امروزه در سراسر دنیا مرسوم شدهاند و در نوع خود بسیار هم جالبند، نبود؟
این هدف جزو اهداف کمرنگ ما بود، قبل از آغاز ضبط برنامه و هنگام انتشار فراخوان روی سایت هم گذاشتیم که سازمان، شبکه و برنامه هیچ تعهدی نسبت به افراد برگزیده و بهکارگیری و جذب آنها ندارند، بنابراین فقط مشتاقان این عرصه باقی میماندند که مایل بودند خود را بروز دهند.
هیچ صحبتی با مدیران سازمان مبنی بر بهکارگیری و استفاده از برگزیدگان «جادوی صدا» نشده است؟
این موضوع سال گذشته هم مطرح شد، بر همین اساس صحبتهایی در سازمان شده که مدیران دوبلاژ، سندیکاها و... میتوانند از آنها استفاده کنند در واقع به این صورت نیست که رها شوند. البته در نظر داشته باشیم که مشکلات فراوانی وجود دارد، مثل عدم نیاز به نیرو و کاستیهای موجود در کار که نیاز به این بچهها را از بین میبرد؛ با همه اینها علاقهمندان مشتاق بودند تا در برنامه حضور داشته باشند و هنر خود را به منصه ظهور بگذارند.
نحوه انتخاب شرکتکنندگان چطور بود؟
از بین تعداد بسیار زیادی که ثبت نام کرده بودند حدود دویست نفر را مطابق الگوی جهانی این نوع مسابقات انتخاب کردیم؛ بنا بر صحبت هایی که با کارگردان هنری داشتیم به این نتیجه رسیدیم که شیوه برنامه قبلی در حال حاضر پسندیده و جذاب نیست بنابراین با توجه به امکانات و تواناییهایمان به سمت الگوی جهانی رفتیم، ضمن اینکه این روش جواب خود را پس داده است به همین دلیل بهتر بود که طبق همان پیش میرفتیم، دویست نفری که گفتم، با چهار داور اولیه یعنی آقایان حسین عرفانی و سعید شیخزاده و خانمها شهلا ناظریان و مهوش افشاری در سه برنامه کار خود را آغاز کردند که از بین آنها هفتاد نفر انتخاب شدند و سپس با شروع مرحله بعدی این هفتاد نفر را مقابل سه داور دیگر قرار دادیم که داوران این بخش هم چنگیز جلیلوند، نصراله مدقالچی و مریم شیرزاد بودند؛ در نهایت دوازده نفر از آنها به مرحله نهایی رسیدند که روز عید غدیر نتیجه نهایی و نفرات برتر اول تا سوم مشخص خواهند شد.
استقبال زیاد علاقهمندان و متقاضیان شرکت در «جادوی صدا» باعث نشد که داوران و کارشناسان با سختگیری وحساسیت بیشتری رأی خود را اعلام کنند؟
کیفیت حضور شرکتکنندگان امسال خیلی بهتر از سال گذشته بود؛ کیفیت که میگویم منظورم جنس صدا، لحن، تکنیک و موارد دیگر است که در سطح بالاتری بودند. بنابراین واضح است که اگر این برنامه در آینده هم ادامه داشته باشد شرکتکنندگان باید از فیلترهای سختتری عبور کنند، در این شرایط افراد حرفهایتری وارد مسابقه خواهند شد؛ بسیاری از دوستانی که سال گذشته در «جادوی صدا» شرکت کرده بودند برای امسال درخواست حضور در برنامه را ندادند زیرا فکر میکردند که شرایط کمی فرق کرده و در سطح شرکتکنندگانی نیستند که امسال با هم رقابت میکنند، اما در نهایت بیشتر شدن فیلترها باعث بهتر شدن و بالا رفتن سطح کیفی شرکتکنندگان و مسابقه خواهد شد؛ از طرفی نتیجه نهایی هم بهتر خواهد بود، البته همانطور که گفتم از دست ما برای بهکارگیری برگزیدگان کاری ساخته نیست و این موضوع را از قبل هم اعلام کرده بودیم.
با توضیحاتی که ارائه کردید ما سال آینده هم شاهد برگزاری این مسابقه هستیم؟ در واقع میتوانیم «جادوی صدا» را به عنوان یک برنامه هر ساله و برند تلویزیونی در عرصه استعدادیابی حرفه دوبله بشناسیم؟
نمیتوان جواب این سوال را به صورت قطعی و صددرصد داد، همه چیز به شرایط بستگی دارد، باید ببینیم چه اتفاقاتی در آینده رخ میدهد؛ ضمن اینکه برنامهسازی کار بسیار سادهای نیست که بهراحتی بتوان در مورد تولید آن صحبت کرد و نظر داد. ساخت هر برنامه تلویزیونی سختیهای مختص به خودش را دارد.
زمان پخش «جادوی صدا» را مناسب میدانید؟ این ساعت لطمهای به برنامه وارد نکرد؟
من انتقادی به زمان پخش برنامه ندارم، قطع به یقین انسانهای فهیمی در شبکه هستند که بیشتر و بهتر از من میدانند، به همین دلیل ساعت پخشی که به ما دادهاند را پذیرفتیم؛ البته در همین شرایط هم مسابقه بینندگان خود را دارد و مخاطبان استقبال خوبی از آن کردهاند.
این سوالی که مطرح میکنم مربوط به عناصر بصری برنامه است، در فصل جدید دکوری بهروز و شکیلتر مانند برنامههای مرسوم استعدادیابی روز دنیا را ارائه دادید، در این مورد کار را بر عهده طراح دکور گذاشتید یا ایدهآل ذهنی خودتان را مطرح کردید؟
در پاسخ به این سوالتان باید بگویم که ما شمای اولیه مد نظرمان را به طراح گفتیم، اتفاقاتی که قرار بود در برنامه بیفتد را برای او بازگو کردیم؛ حتی در مورد محلی که باید الایدی قرار میگرفت هم با او صحبت کردیم و در نهایت این طرح که میبینید اجرا شد. اضافه میکنم گروه و تمام عواملی که با یکدیگر در این برنامه همکاری دارند همگی افرادی حرفهای در زمینه کاری خود در تلویزیون هستند.
مجری فصل دوم برنامه هم افشین زی نوری است، ادامه دادن با یک فرد خاص روش خوبی است؛ زیرا بیننده در هر سری با یک مجری مواجه میشود که اتفاقا در این عرصه فعالیت میکند و جزو مجریهای خوب هم هست، آیا برای فصلهای بعدی برنامه هم با او کار میکنید؟
افشین زی نوری تقریبا هویت برنامه شده است؛ بنابراین به احتمال قوی اگر قرار باشد «جادوی صدا» ادامه پیدا کند باز هم او اجرا را بر عهده خواهد داشت؛ ضمن اینکه تیتراژ پایانی را هم افشین زی نوری خوانده و کار قابل قبولی را ارائه داده است.
تعدای از دوبلورهایی که سال گذشته در «جادوی صدا» حضور داشتند امسال در برنامه دیده نشدند، شما از آنها دعوت نکردید یا خودشان تمایلی برای حضور در برنامه نداشتند؟
ما در جمعبندیهایی که حول این محور داشتیم به این نتیجه رسیدیم که ترکیب داوران به شکلی باشد که به عنوان مثال یکی از آنها گوینده انیمیشن باشد، مانند مهوش افشاری که در این زمینه سابقه درخشانی دارد، نفر بعدی کسی جوانتر باشد که در همه زمینههای دوبله کار کرده باشد و در نتیجه به سعید شیخزاده رسیدیم؛ حسین عرفانی و شهلا ناظریان هم جزو پیشکسوتان و بزرگان دوبله کشور هستند؛ به طور کل در اتاق فکری که داشتیم ترکیب را بر این اساس چیدیم؛ در مجموع افرادی مدنظرمان بودند که دستی در آموزش دوبله دارند، کما اینکه بسیاری از اساتید و دوبلورهای ما در این کار صاحب سبک هستند اما در نهایت با این چند نفر کار را آغاز کردیم.
از جانب بینندگان و مخاطبان چه بازخوردهایی را دریافت کردید؟
بازخوردهای خیلی خوبی دیدیم؛ فقط در بسیاری از پیامها راجع به ساعت پخش انتقاداتی بود که باز هم باید بگویم این موضوع با تشخیص کارشناسان شبکه بوده است و جدول پخش را به این شکل با بررسی و تشخیص خودشان چیدهاند و ما هم آن را پذیرفتهایم اما در مجموع بینندگان و مدیران از کلیت کار رضایت دارند.
روند تولید و ضبط «جادوی صدا» به گونهایست که باید بنا بر شمارش آراء ارسالی، افراد راه یافته به مراحل بعدی را اعلام کرد و برنامه را ادامه داد، سختیهای این نوع کار را تشریح کنید؛ تولید و ضبط این چنینی لطمهای به کیفیت برنامه وارد نمیکند؟
به هر حال شرایط طوری است که ما سهشنبهها برنامه را ضبط کرده و چهارشنبه شبها به پخش تحویل میدهیم تا پنجشنبه پخش شود؛ همانطور که شما میدانید این نوع کار سختیهای خاص خود را دارد؛ چون باید صبر کنیم تا سهشنبهها آراء مردم جمعآوری شود و باید با همین منوال پیش رویم. جالب است بدانید من دفترچهای داشتم که از ماه بهمن سال گذشته زمان ضبط، پخش و قسمتهای دیگر را در آن نوشتهام و همه بخشها طبق همان برنامهریزی پیش رفته است. خوشبختانه نسبت به تعهداتی که برای شبکه داشتیم خوب عمل کردیم و از هیچ تلاشی مضایقه نکردیم. ما همه تلاش خود را به کارگرفتیم تا طبق برنامهریزیها پیش برویم و کاری در خور را ارائه دهیم.
برای فینال و برنامه نهایی چه اقداماتی را عملی میکنید؟ تغییرات یا برنامههای ویژهای را تدارک دیدهاید؟
بخشی به نام صداهای غایب را داریم که پخش دوبلههای ارسالی را شامل میشود؛ یکی از بهترینهای این بخش را روز نهایی به برنامه دعوت میکنیم و از او میخواهیم که کار خود را در استودیو هم اجرا کند و دست آخر هدیهای به او تعلق خواهد گرفت تا یک قدردانی هم انجام شده باشد.
صحبتی باقی مانده که مایل به مطرح کردن آن باشید؟
متأسفانه سالهاست که مرغ ما یک تخم هم نمیگذارد اما خوشبختانه گاومان هر روز میزاید.