مدتی است که به همت گروه معارف شبکه سه سیما برنامهای با عنوان «دو طرفه» روی آنتن این شبکه میرود، برنامهای که نگاهی متفاوت به مسائل اجتماعی، خانوادگی و... دارد و حرکت مثبتی برای کارنامه شبکه سهسیما در یک سال گذشته به حساب میآید. «دوطرفه» اینروزها به مرز پختگی رسیده و آنطور که مشخص است این پختگی حاصل تلاش تیمی جوان و دغدغهمند است. با محمد خاکساری یکی از چهار مجری این برنامه به گفتوگو نشستیم که در ادامه میخوانید.
همانطور که از نام برنامهتان، «دو طرفه»، بر میآید، بهدنبال ارتباطی دو سویه با مخاطب بودید و خوشبختانه این اتفاق تا حدی به تحقق پیوسته است، اما خودتان دلیل این موفقیت دو طرفه را چه میدانید؟
قصد و نيت ما در برنامه دو طرفه اين بود كه هيچوقت يك طرفه به قاضي نرويم و مثل خيلي از برنامهها فقط حرف خودمان و كارشناس را نزنيم بلكه بگذاريم حرفها و دغدغههاي مردم شنيده شود. در همين جهت آيتمهايي را تدارك ديديم مثل آيتمي كه كارگرداني آن با خودم است و در ماشين مينشينم و با تردد در سطح شهر بيآنكه بگويم از طرف يك برنامه تلويزيوني هستم حرفها، انتقادات، دغدغههاي مردم را ميشنوم که بعد آنها را در برنامه پخش و منعكس ميكنيم. حتی ما در بحثهاي كارشناسي برنامه هم سعي كرديم طرف مردم باشيم و تمام سوالها يا از سوی مردم مطرحشده يا برگرفته از دغدغههاي آنهاست. به علاوه اينكه ادبيات ما نيز ادبيات مردم است و مباحث تخصصي را نه با زبان تخصصي بلكه با زبان عام مردم بررسي ميكنيم. قاعدتا مخاطب زماني كه گرههاي زندگياش را با زبان خودش در برنامه «دو طرفه» ميشنود با آن بيشتر ارتباط برقرار ميكند. فکر میکنم اگر برنامه اقبالی دارد و مورد توجه مخاطب قرار گرفته به این دلایل است.
برنامه «دو طرفه» هر روز به حوزههای متنوعی اختصاص دارد مثل همسرانه، شهروندانه و... مسلما تجربه زیست شما بهعنوان مجری محدود به سن و سال خودتان است و حتی شاید برخی مباحث مطرحشده را تجربه نکرده باشید. گستردگی موضوعات کار را برایتان دشوار نمیکرد؟ چطور به شناخت عمیق در مورد موضوعات میرسید؟
ما در جريان فرآيند پژوهش درخصوص موضوعات برنامه به بطن مسائلي رفتيم كه مطرح ميكنيم و آن را از زواياي مختلف بررسي كرديم. سعي كرديم اينقدر مطالعاتمان عميق باشد و ميان مردم حاضر باشيم تا به مشكل برنخوريم و درك درستي از بخشها و مباحث برنامه داشته باشيم. فكر ميكنم تا حدودي موفق بوديم. در بخش نوجوانانه و شهروندانه بههر حال خودم تجربههایی دارم اما در بخشي مثل همسرانه از طريق پژوهش و بررسي دقيق دغدغههاي زناشويي و يا استفاده از تجربيات ديگران سعي كرديم ميانبر بزنيم و به موضوعات نزديك شويم.
برنامه «دو طرفه» چهار مجری در قالب دو گروه دارد، چه شد که به این ترکیب رسیدید؟ آیا به اجرای تنها یک مجری در استودیوی برنامه فکر نشده بود؟
هيچ قاعده خاصي را براي اجرا در نظر نگرفتيم و روند چرخشي را در اجرايمان لحاظ كرديم. مخاطب مجري خودش را پيدا و انتخاب ميكند. اما فكر ميكنم باتوجه به اينكه مسائل خانواده در برنامه مطرح ميشود اگر مجري يك نفر نباشد بهتر است. مثلا در مورد مطرح كردن موضوع كار كردن خانمها در جامعه با مجري خانم و كارشناس برنامه حتي وارد چالش شديم و هر كدام نظر خودمان را داشتيم. در نهايت نظر نهايي را كارشناس برنامه ارائه كرد. وقتي مخاطب جنس اختلافنظرهايي را كه در خانه خودش هست در برنامه ميبيند طبيعتا ارتباط بيشتري با آن برقرار ميكند.
جدای از برنامه «دو طرفه» که بنا به ساختارش بهتر است که بیش از یک مجری داشته باشد، خودتان ترجیح میدهید در برنامهای بهتنهایی اجرا کنید یا اجرای گروهی را میپسندید؟
فارغ از برنامه «دو طرفه» معتقدم اگر سكان هدايت برنامهای دست يك نفر باشد بهتر است چرا كه مخاطب با او ارتباط برقرار ميكند که اين سرمايهای بزرگ است. گاهي حتي مخاطب بهواسطه حضور فردي برنامهاي را انتخاب و تماشا ميكند. با اين همه هدف ما در برنامه «دو طرفه» ديدهشدن خودمان بهعنوان مجري نيست بلكه ميخواهيم گرهاي از مشكلات مردم باز شود.
گستره موضوعاتی که در «دو طرفه» مطرح میشود بسیار وسیع است، چطور از میان هزاران موضوعی که مردم درگیرش هستند انتخاب میکنید، ملاک انتخاب موضوعاتتان چیست؟
در برنامه «دو طرفه» طرح موضوعات و نحوه پرداخت به آن دو مسئله جدا از هم است و بهنظرم يكي از نكاتي كه «دو طرفه» را از برنامههاي ديگر تميز مي دهد زاويه نگاه است. ما زاويهاي را انتخاب كرديم كه مخاطب بتواند ارتباط صميميتري با ما برقرار كند. اتاق فكر برنامه بسيار قوي است و ما براي هر موضوع از ماهها قبل پژوهش كردهايم و افراد تيم پژوهش هم كساني نيستند كه بخواهند در خانه اين كار را انجام دهند بلكه از نزديك با مردم و دغدغههايشان مواجه ميشوند. در هر يك از سر فصلهاي هر روز برنامه، معضلات بيشمار مخاطبان جاي ميگيرد بهطور خاص در بخش شهروندانه، آنقدر بياخلاقي در سطح شهر ميبينيم كه ميشود به آنها پرداخت. ما در «دو طرفه» گلچيني از دغدغههاي مردم را بازتاب ميدهيم.
برنامه شما جزو برنامههای تولیدی تلویزیون قرار میگیرد. باتوجه به بحثهای چالشی که در برنامه مطرح میشود چرا بهصورت زنده آنرا روی آنتن نمیفرستید؟
زنده و يا توليدي بودن برنامه خيلي فرق نميكند؛ مهم حرفي است كه ميخواهيم در برنامه بزنيم. خيلي از برنامههاي پرمخاطب دنيا هم توليدي است و بر عكس باور خيليها نميتوان گفت؛ زنده بودن يك برنامه، ضامن جذب مخاطب است. البته اين نكته را هم بگويم كه بهواسطه ساختار برنامه «دو طرفه» و بخشهاي مختلف آن، اجراي برنامه بهصورت زنده كار دشوارتري است. البته قصد داريم در سال آينده يك روز از هفته برنامه را بهصورت زنده روي آنتن بفرستيم و در آن يك روز برنامههاي يك هفته را جمعبندي كنيم و تمهيداتي را بينديشيم تا ارتباطمان با مخاطب پررنگتر شود.
بخشهایی از برنامه به کارشناسان و گفتوگوی با آنها اختصاص دارد. متاسفانه مخاطب رسانه ملی در بیشتر موارد با کارشناسها ارتباط برقرار نمیکند و یا حتی از این بخشها گریزان است. در برنامه دوطرفه تعامل با کارشناسان و دوری از این اتفاق چطور بود، آیا برای آن تمهیدی داشتید؟
ريتم برنامه براي ما خيلي مهم بود. ما در كنار بخش های حدودا هشتدقيقهاي كه در كنار كارشناس هستيم، آيتمهاي متفاوتي را طراحي كرديم و آنها را با موضوعات مطرح شده از سوي كارشناس پيوند ميدهيم. برخلاف خيلي از برنامهها كارشناس در «دو طرفه» فقط صحبت نميكند بلكه با گرفتن تستهاي مختلف، ارزيابي آن و پرداختن به موضوعات از دريچههاي مختلف شكلي پويا به خود گرفته است.
در دهه ۸۰ ستارهسازی در حوزه اجرا مثل بسیاری از حوزههای دیگر اتفاق افتاد اما درحال حاضر چند سالی است که این روند افول کرده و ستاره جدیدی در این حیطه نمیبینیم. خودتان بهعنوان یک مجری جوان چقدر به ستارهسازی در حوزه اجرا قائل هستید؟
ما نسلی جديدي هستيم كه وارد عرصه اجرا شدهايم و سعي ميكنيم كه اين روند ستارهسازي همچنان وجود و ادامه داشته باشد اما بههر حال برای تحقق این موضوع زمان لازم است و بايد به نسل جواني كه وارد حيطه اجرا شدهاند اعتماد و كمك كرد و حتي در مواقعي پشتشان ايستاد.
سخن آخر؟
باید از میثم فكري؛ مدير گروه معارف شبكه سوم سيما تشکر کنم بهخاطر نگاهی که به برنامه «دو طرفه» داشت. کمتر مدیری را دیدهام که اینقدر همپای یک برنامه باشد. میثم فکری در خیلی از موضوعها همراهیمان کرده و پشتمان ایستاده است. بهخاطر حمايتهايشان از برنامه واقعا تشکر میکنم.